21.02.2012, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nun Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi

 

 

 

 
21 Şubat 2012
 
 
 
 
 TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
 
 
 “2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi” ilişikte sunulmuştur.
Gereğini saygılarımla arz ederim.
 
 
 
 
 
 
Prof. Dr. Oğuz Oyan
İzmir Milletvekili
 
 
 
 
 
2918 SAYILI KARAYOLLARI TRAFİK KANUNU’NUN BAZI MADDELERİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR
KANUN TEKLİFİ
 
 
Madde 1- 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 64 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin (1) numaralı alt bendi  aşağıdaki şekilde düzenlenmiş ve mevcut alt bentlerin sıra sayıları buna göre teselsül ettirilmiştir.
 
“1. Araçların yakın ışıklarının geceleri ve gündüzleri yakılması,”
 
Madde 2- 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 64 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin (1) numaralı alt bendinde yer alan, “Yerleşim birimleri dışındaki karayollarında geceleri” ibaresinden sonra gelmek üzere “ve gündüzleri” ibaresi eklenmiştir.
 
Madde 3- 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 64 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin (2) numaralı alt bendinde yer alan, “Geceleri” ibaresinden sonra gelmek üzere “ve gündüzleri” ibaresi eklenmiştir.
 
 
Madde 4- 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 64 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (1) numaralı alt bendinde yer alan “Gece” ibaresinden sonra gelmek üzere “veya gündüz”  ibaresi eklenmiştir.
 
Madde 5- 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 64 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (6) numaralı alt bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
 
 “Gece veya gündüz sadece park lambası ile seyredilmesi,”
 
Madde 6- 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 64 üncü maddesinin son fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
 
Bu maddenin birinci fıkrasının (a) bendinin (1) ve (3) numaralı alt bentleri ile (b) bendi hükümlerine uymayanlar 72,00 Türk Lirası, birinci fıkrasının (a) bendinin (2) ve (4) numaralı alt bendi hükümlerine uymayan sürücüler 154,00 Türk Lirası para cezası ile cezalandırılırlar.
 
Madde 7- Bu Kanun yayımlandığı tarihte yürürlüğe girer.
 
 
Madde 8- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
 
 
 
 
 
 
 
 
 
GENEL GEREKÇE
 
2918 sayılı Kanunun 5 inci ve 64 üncü maddelerinde “araçların ışıklandırılması” ve “ışıkların kullanılması” hakkında düzenlemeler yapılmaktadır. Bu düzenlemeler bazı eskimişlikler göstermektedir. Örneğin, araçların gündüz saatlerinde de zorunlu olarak yakın ışıklarını kullanmaları birçok gelişmiş ülkede kural haline getirilmiş ve bundan trafik kazalarının önlenmesi veya yıkıcılığının azaltılması bakımından çok olumlu sonuçlar alınmıştır.Aynı zamanda gündüz yakın ışık kullanımı, trafik kazalarını önlemede sürücülerin alabileceği en ucuz tedbir yöntemlerden birisidir.
 
Dünya ve Avrupa’nın birçok ülkesinde trafikte gündüz farı kullanımı artık yasal bir zorunluluktur.  Gündüz far kullanımı ABD’de 1961'den beri uygulanmaktadır. Kanada, Danimarka, Finlandiya, İzlanda, Norveç, İsveç, Çek Cumhuriyeti, Macaristan, Hırvatistan, Makedonya, Karadağ, Polonya, Romanya ve Rusya’da gündüzleri far kullanımı zorunludur. Gündüzleri yakın ışıklarını yakmayı unutanlar yüksek miktarlı trafik cezası ödemek zorunda kalmaktadırlar.
 
Avrupa Komisyonu’nda daha önce ele alınan plana göre, AB içinde tüm araçlara “gündüz farı” zorunluluğu getirilmesi öngörülmüştür. 2011’den itibaren geçerli olması planlanmış olan uygulamaya göre, bu tarihten sonra yeni araçların “gündüz farlarıyla” üretilmesi, trafikteki araçların da bu farlardan taktırması şart koşulacak denilmektedir. Nitekim, Avrupa Birliği’nin 2008/89/EC sayılı direktifi ile değiştirilen 76/756/EEC direktifine göre 07.02.2011 tarihinden sonra üretilen bütün binek araçlar ve küçük sevkiyat kamyonetleri (small delivery vans) gündüz farlarıyla donatılmak zorundadır. Kamyon ve otobüsler için ise bu düzenleme 18 ay sonra yani Ağustos 2012’de yürürlüğe girecektir. Bu düzenlemeyi getiren 2008/89/EC sayılı direktif 24.09.2008 tarihinde kabul edilmiştir.
 
Gündüz farları motor çalıştığında otomatik olarak açılan özel lambalardır. Bu farların yol güvenliğini artırmaları ve diğer yol kullanıcıları için motorlu taşıtların yoldaki fark edilebilirliğini önemli derecede artırması beklenmektedir. Ayrıca bu farlar mevcut kısa farlarla karşılaştırıldığında daha düşük bir enerji tüketim düzeyine sahiptirler. Gündüz farlarının hâlihazırda zorunlu olduğu ülkelerde yol güvenliği alanında önemli gelişmeler sağlandığı görülmüştür.
 
Türkiye’de bu uygulamaya geçişi hızlandırması gereken bir husus ise, birçok araç sahibinin kendileri yolu görebildikleri sürece ışıklarını yakmamaları, yolu görmek kadar başka araç sürücülerince de kolayca görülebilir olmanın yaşamsal önem taşıdığının bilincine varamamalarıdır. Bu nedenle Türkiye’de özellikle güneşin batış ve doğuş süreçlerinde yani alacakaranlıkta trafik kazaları artmaktadır. Bu konuda düzenli bir eğitimin eksikliği hissedilmektedir. Ayrıca, Türkiye’deki nüfus, araç sayısı, yol kalitesi, kurallara uymadaki düşük standartlar, kaza ve ölümlü kaza oranlarındaki AB oranlarını hâlâ çok aşan seviyeler düşünüldüğü zaman böyle bir yasa değişikliğinin daha fazla geciktirilmemesinin önemi daha iyi anlaşılacaktır. Tüm bunları önlemenin en köklü yolu gündüz gece ayırımı olmaksızın yakın ışıkların sürekli yakılı tutulmasıdır.
 
Bu amaçla bu kanun teklifinde 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 64 üncü maddesinde değişiklikler önerilmektedir. Böylece AB ile uyum sürecinde de yol alınmış olacaktır. Ancak, bu uyumun tam sağlanabilmesi açısından, gerek dahilde üretilen gerekse ithal edilen araçlarda dünyada yeni geliştirilen “gündüz farı” teknolojisinin zorunlu bir standart olarak aranmasını sağlayacak yasal düzenlemeler de eşzamanlı olarak getirilmelidir.                       
 
 
MADDE GEREKÇELERİ
 
 
Madde 1- Araçların yakın ışıklarının geceleri dışında gündüzleri de zorunlu olarak yakılmasını teminen ek bir alt bent düzenlemesi getirilmiştir.
 
Madde 2- “Geceleri” sözcüğü yanında “gündüzleri” sözcüğüne yer verilmek suretiyle,  uzağı gösteren ışıkların yakılması için sayılan durumlara gündüzleri de uyulması sağlanmıştır.
 
Madde 3- Uzağı gösteren ışıklar yerine yakını gösteren ışıkların yakılması durumlarını düzenleyen2918 sayı Karayolları Trafik Kanunu’nun 64 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin (2) numaralı alt bendinde, düzenlemenin gündüzleri de kapsaması sağlanmıştır.
 
Madde 4- “Gece” sözcüğü yanında “veya gündüz” sözcüğüne yer vermek üzere 2918 sayı Karayolları Trafik Kanunu’nun 64 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (1) numaralı alt bendinde gerekli düzenleme yapılmıştır.
 
Madde 5- 2918 sayı Karayolları Trafik Kanunu’nun 64 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (6) numaralı alt bendinin başına  “Gece veya gündüz” ifadesi eklenmiştir.
 
Madde 6- Para cezaları yeniden düzenlenmiştir.
 
Madde 7- Kanunun yürürlük maddesidir.
 
Madde 8- Kanunun yürütme maddesidir.