07.10.2013, İRAN KURU ÜZÜMÜNÜN TÜRK ÜZÜMÜ GİBİ İHRACI
07.10.2013
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Ülkemizin Avrupa ve Dünya piyasalarında kendini kalite ve marka olarak kanıtlamış en önemli tarımsal ürünlerinden biri çekirdeksiz kuru üzümdür. Bugüne kadar, çekirdeksiz kuru üzüm üreticisi ülkeler içerisinde Türkiye üretim ve ihracat yönüyle ilk sırada yer almıştır. Ülkemizi, açık arayla, ABD ve İran izlemektedir. Bilindiği üzere Türkiye'nin kuru üzüm ihtiyacının büyük kısmı da Ege bölgesinden ve özellikle Manisa ilinden karşılanmaktadır.
2013 yılı itibariyle üzüm üreticileri ve iyi niyetli ihracatçılar büyük sıkıntılarla karşı karşıya kalmışlardır. Bu yıl iklim şartlarının (don ve doluya bağlı olarak) olumsuzluğu nedeniyle üzüm rekoltesi düşük gerçekleşmiştir. Rekoltenin az olması nedeniyle fiyatlar yukarıya çıkmasına rağmen, üzüm üreticisinin gelirinde büyük kayıplar yaşanmıştır. Bu yetmezmiş gibi bazı fırsatçı ihracatçıların da üzüm fiyatlarındaki yükselişi engellemek için yeni bir yöntem kullandıkları yönünde duyumlar alınmaktadır. Şöyle ki serbest bölgelerde özellikle Mersin Limanından transit ticaret yoluyla İran’dan getirdikleri üzümlerin kutularını değiştirerek, İran üzümünü “Türk üzümü”gibi Avrupa’daki Türk üzümü müşterilerine ihraç ettikleri yönünde duyum ve şikayetler alınmaktadır.
Aşağıdaki sorularımın Gümrük ve Ticaret Bakanı Sayın Hayati YAZICI tarafından yazılı olarak yanıtlanmasını saygılarımla arz ederim.
Oğuz OYAN
İzmir Milletvekili
1- Türkiye’nin 2013 yılı üzüm rekoltesi nedir? Rekolteden fazla üzüm ihraç edildiği ve ihracat bağlantısı yapıldığı iddiaları doğru mudur? Doğru ise bunun kaynağı nedir?
2- Ülkemizde bulunan serbest bölgelere özellikle Mersin Limanına İran'dan gelen çekirdeksiz kuru üzümlerin kutuları değiştirilerek ülkemizde üretilmiş gibi yeniden paketlenip etiketlendiği ve Avrupa’daki Türk üzümü pazarına ihraç edildiği iddiaları doğru mudur? Doğruysa bunun üzerine gidilmiş midir?
3- İran’dan Eylül 2012-Eylül 2013 tarihleri arasında ülkemizdeki serbest bölgelere gelen çekirdeksiz kuru üzüm miktarı kaç tondur?
4- Bazı ihracatçıların, geleceği düşünmeden, kısa vadeli menfaatlerini gözeterek düşük fiyatla gerçekleştirdikleri daha düşük kaliteli çekirdeksiz kuru üzüm ihracatıyla, Avrupa ülkelerindeki pazarın kaptırılmasına neden olmaları olasılığı dikkate alınmakta mıdır? Bu uygulamalar ülkemiz ihracat gelirlerine vurulan bir darbe değil midir?
5- Türk üzümüne göre kalitesi düşük olan İran üzümlerinin bu tağşişli ihracat sonunda, yıllarca büyük emek verilerek oluşmuş “Kaliteli Türk Üzümü” imajına zarar vermesi kaçınılmaz değil midir?
6- Bakanlık olarak transit ticaret kapsamında serbest bölgelerden İran üzümünün ülkemize girişinde daha hassas davranılması ve İran üzümünün Türk üzümü gibi ihraç edilmesinin engellenmesi yönünde bugüne kadar ne gibi tedbirler alınmıştır ya da alınması düşünülmektedir?